>> meer afbeelding

Elektrische locomotief NS 1010 representeert de eerste serie elektrische locomotieven die voor de Nederlandsche Spoorwegen werden gebouwd. Direct na de Tweede Wereldoorlog verschenen deze locomotieven op de rails, waarmee een nieuw tijdperk werd ingeluid: voor de NS had de stoomtractie afgedaan.

Huidige eigendom: Het Spoorwegmuseum.


Object

Elektrische locomotief 1010

Gebruiker

Nederlandsche Spoorwegen (NS)

In bedrijf

1948-1980

Railcategorie

Hoofdspoor

Type / serie

serie 1000

Vanaf de jaren 1920 tot in de Tweede Wereldoorlog werden steeds meer belangrijke spoorlijnen in Nederland van bovenleiding voorzien, zodat er elektrische treinen konden gaan rijden. De aanschaf van elektrische locomotieven werd in die jaren al overwogen. De bedoeling daarvan was de bestaande dienstregeling van internationale treinen, die tot dan bestonden uit getrokken rijtuigen en een stoomlocomotief, beter te laten aansluiten bij die van de reeds aanwezige elektrische treinen in ons land.

De Tweede Wereldoorlog zorgde voor een tijdelijke onderbreking in deze overwgeing. Na de oorlog moesten de Nederlandse Spoorwegen het spoorwegnet opnieuw opbouwen en al snel werd besloten de stoomtractie op korte termijn geheel af te schaffen. Men koos voor moderne tractiemiddelen zoals elektrische en diesellocomotieven.
Het ontwerp van de eerste serie elektrische locomotieven (de serie 1000) in ons land leek aan de onderkant nog wel een beetje op dat van een stoomlocomotief. Het werd gebaseerd op een Zwitserse locomotief voor de Gotthardroute en de drijfwielen zaten nog in een vast frame, zoals bij de stoomlocomotieven het geval was. De locomotieven werden gebouwd in Nederland met Zwitserse onderdelen en kwamen vanaf 1948 op de rails. De ingeruikname luidde in Nederland een nieuw tijdperk in: voor NS had de stoomlocomotief afgedaan.

Loc 1010 was de tiende en laatste uit de serie. Oorspronkelijk wel degelijk gebouwd om sneltreinen te trekken, bleken ze daar rond 1955 al niet meer zo geschikt voor. Nieuwere locomotieven uit de series 1100 en 1200 voldeden beter en de serie 1000 werd vanaf 1955 vooral voor goederentreinen ingezet. De serie werd rond 1980 uit de dienst genomen.

Elektrische locomotief 1010 als Railmonument

De 1010 werd bewaard door de Stibans (Stichting Af te voeren Nederlands Spoorwegmaterieel) en tentoongesteld in het Nederlands Spoorwegmuseum. Deze locomotief representeert de eerste serie Nederlandse elektrische locomotieven, waarmee een begin werd gemaakt met de definitieve afschaffing van de stoomtractie.