>> meer afbeelding

Stoomlocomotief 7742 maakte deel uit van een serie locomotieven gebouwd voor de Hollandsche IJzeren Spoorweg-Maatschappij (HIJSM). Ze werd in 1914 in gebruik genomen als één van de nieuwste generatie locomotieven voor de lokaalspoorwegen die dit bedrijf exploiteerde.

Huidige eigendom: Museumstoomtram Hoorn-Medemblik


Object

Stoomlocomotief 7742

Gebruiker

Nederlandsche Spoorwegen (NS)

In bedrijf

1914-1955

Railcategorie

Lokaalspoor

Type / serie

Lokaalspoorlocomotief ('Bello')

Vanaf 1878 werd het wettelijk mogelijk gemaakt om in ons land vereenvoudigd railvervoer te exploiteren, waar vanuit de overheid minder hoge eisen werden gesteld. Naast interlokale tramwegen werd ook een groot aantal lokaalspoorwegen aangelegd. Dit spoor verbond plaatsen waarvoor de aanleg van volwaardige spoorwegen te duur zou worden. De meeste lokaalspoorlijnen die in Nederland werden aangelegd, kwamen in exploitatie bij de Hollandsche IJzeren Spoorweg-Maatschappij (HSM).

Oorspronkelijk gebruikte de HSM voor de lokaalspoorlijnen kleine locomotieven, maar toen de snelheden en te vervoeren gewichten ook op de lokaalspoorlijnen toenamen, waren sterkere locomotieven nodig. Daarom werd vanaf 1905 een serie van 44 locomotieven aangeschaft, die indirect waren afgeleid van een Duits ontwerp.

De locomotieven kwamen in dienst op de lokaalspoorlijnen die de HSM exploiteerde, onder andere in de Haarlemmer-meer en in Twente. De locomotieven bleven in dienst tot 1955. De laatste jaren werden ze ook gebruikt als rangeerlocomotief en een aantal deed dienst op de tramweg tussen Alkmaar en Bergen aan Zee. Door het gebruik van hun bel om het verkeer te waarschuwen, kregen veel lokale trams en treinen de bijnaam 'Bello'; zo ook de tram naar Bergen.

Stoomlocomotief NS 7742 als Railmonument

Om een herinnering te hebben aan hun 'Bello' werd locomotief NS 7742 door de NS aan de gemeente Bergen aangeboden om als monument in de dorpskern te worden opgesteld. Vele jaren later bleek echter dat de conditie van de locomotief er in de buitenlucht niet beter op te werd en ze werd geschonken aan de Museumstoomtram Hoorn-Medemblik. Daar werd 'Bello' geheel gerestaureerd; de locomotief kan daar regelmatig onder stoom worden aangetroffen op de lokaalspoorlijn Hoorn-Medemblik, waar ze in 1915 ook al had gereden in actieve dienst.

Stoomlocomotief NS 7742 is de unieke representant van het type locomotief dat werd gebouwd voor het gebruik op lokaalspoorwegen en dat bekend geworden onder de naam 'Bello'. Het object kreeg daarom een A-status in het Nationaal Register Railmonumenten.