>> meer afbeelding

Diesellocomotief NS 204 is de oudste compleet bewaard gebleven representant van de zogenaamde 'Sikken'. Deze kleine diesellocomotieven vormden tussen 1940 en 2000 de ruggengraat van het lichte vervoer op met name rangeerterreinen en lokaalspoorlijnen bij de Nederlandse Spoorwegen.

Huidge eigendom: Stichting Stadskanaal Rail


Object

Diesellocomotief 204

Gebruiker

Nederlandse Spoorwegen (NS)

In bedrijf

1934- 2005

Railcategorie

Lokaalspoor; hoofspoor; interlokale tram

Type / serie

Locomotor (Sik) / 200-300

Net als veel bedrijven bij het industriespoor besloten de Nederlandse Spoorwegen rond 1930 over te gaan tot de aanschaf van diesellocomotieven voor het lichtere werk. Het werd uiteindelijk een serie van 169 diesel-elektrische locomotieven; in de periode tot 1960 dienden ze voor de modernisering en versnelling van de rangeerdienst en van het kleinschalige goederenvervoer op hoofd- en lokaal-spoorwegen en interlokale tramlijnen. Door hun eenvoudige bediening en grote beschikbaarheid vergeleken met stoomlocomotieven, zorgden ze voor een belangrijke kostenreductie. In deze perode was verregaande kosten-beheersing voor de spoorwegen essentieel om te overleven.

Om de kleine diesellocomotiefjes te onderscheiden van de latere zwaardere exemplaren gingen ze als 'locomotor' door het leven. Een bevoegde machinist was niet nodig om dergelijke locomotoren te bedienen, een lager opgeleide rangeerder was voldoende. Echt bekend werden de locomotieven onder de bijnaam 'Sik'.

Na de bouw van een eerste serie kleine Sikken hebben NS en Werkspoor tussen 1934 en 1940 en tussen 1950 en 1951 en groot aantal grote Sikken gebouwd. Oerdegelijk en onmisbaar waren ze voor alle mogelijke kleine klussen bij de spoorwegen. Het is daarom niet verwonderlijk dat de laatste exemplaren bij NS pas rond 2000 buiten dienst gingen. Sommige exemplaren werden nog verkocht aan aannemersbedrijven, waar de laatste sikken in 2005 van de baan verdwenen, en dan nog als gevolg van een ARBO-maatregel.

De Sik representeert aldus een belangrijke ontwikkeling in de geschiedenis van het Nederlandse railvervoer, waarbij verbrandingsmotortractie werd ingezet voor diverse lichte werkzaamheden als vervanging van de dure stoomtractie. De Sik was bovendien een beeldbepalende lcomotief die gedurende vele tientallen jaren in geheel Nederland te zien is geweest.

De locomotor als Railmonument

Van de locomotoren zijn opvallend veel exemplaren bewaard gebleven. De oudste complete representant van de serie, locomotief 204, kwam bij de Stichting Stadskanaal Rail terecht; de locomotor werd daar gerestaureerd in de staat waarin zij oorspronkelijk in gebruik werd genomen.