In de jaren 1950 had ons land reeds
kennis gemaakt met de gelede tram. In de jaren 1960 deed de 'dubbelgelede'
z'n intrede. Een lange tram met veel zitplaatsen die, om de bochten
in de stad te kunnen berijden, in drie delen was verdeeld.
Huidige eigendom:
Het Rotterdamse vervoerbedrijf heeft veel historisch materieel in
eigendom, maar geeft het in beheer bij de stichting
RoMeO.
Object
Elektrisch
motorrijtuig
Gebruiker
Rotterdamse Elektrische Tram
(RET)
In
bedrijf
1965-1993
Railcategorie
Lokale tram
Type
/ serie
Dubbelgelede tram
('Duewag')
Rond 1955 werd zowel in Amsterdam als in Rotterdam het idee verlaten
dat elektrische trams uit een motorrijtuig moesten bestaan, eventueel
voorzien van een aanhang-rijtuig om meer reizigers te kunnen vervoeren.
De nieuwe generatie trams zou een 'gelede
tram' worden. Dat wil zeggen: een tram, bestaande uit meer delen,
onderling verbonden, zodat de reizigers konden doorlopen. De reden
voor deze uitvoering was dat de trams zo meer reizigers konden vervoeren,
terwijl ze nog steeds geschikt waren voor het vele bochtenwerk in
de steden. Aparte aanhang-rijtuigen waren niet langer nodig.
Behalve gedoe met koppelwerk en dergelijke scheelde dat doorgaans
een conducteur en dat was een belangrijke factor in deze jaren van
sterk toenemende loonkosten. Zo verscheen in Amsterdam en Rotterdam
de gelede tram in het straatbeeld.
In eerste instantie waren die trams 'enkelgeleed',
uit twee delen bestaand. In de jaren 1960 kwam daar de 'dubbel-gelede'
tram bij, die dus uit drie delen bestond en die nog meer passagiers
kon vervoeren. In Rotterdam werd de nieuwe tram deels bij het Duitse
Duewag, waar het ontwerp vandaan kwam, en deels bij Werkspoor gebouwd.
Naast 36 dubbelgelede kwamen er ook nog 24 enkelgelede trams bij,
die in de jaren 1970 overigens ook tot dubbelgelede trams werden
verbouwd. Na deze levering konden de laatste vierassers
afgevoerd worden. Ooit uiterst modern, hadden deze wagens na meer
dan dertig jaar 'hun tijd' gehad.
De Duewag-trams zijn inmiddels ook al weer uitgediend. In de jaren
1990 werd een begin gemaakt met de buitendienststelling.
Interessant is, dat de derde tramstad in ons land, Den Haag, het
enkele motorrijtuig nog lange tijd is trouw gebleven. Daar deed
de gelede tram pas begin jaren 1980 z'n intrede.
De dubbelgelede tram als Railmonument
De dubbelgelede Duewag-tram is in Rotterdam tientallen jaren een
zeer beeldbepalend type tram geweest. Als oudste representant van
dit type kreeg het motorrijtuig RET 368 de A-status in het Nationaal
Register Railmonumenten.