Personenrijtuig NCS B119 is een
van de fraaiste personenrijtuigen die in Nederland bewaard zijn
gebleven. De Nederlandsche Centraal Spoorwegen (NCS) gebruikte de
rijtuigen op de lokaalspoorlijnen van dit bedrijf in het centrum
van Nederland. Plaatsen als Zeist, Baarn en Soestdijk werden per
NCS-lokaaltje bediend. Veel mensen die daar woonden waren gewend
aan luxe en dat zag je in de rijtuigen terug.
Een van de kleinere spoorwegmaatschappijen in ons land was de Nederlandsche
Centraal Spoorweg-Maatschappij. Vanaf 1863 tot 1919 exploiteerde
het bedrijf de spoorwegverbinding Utrecht-Amersfoort-Zwolle-Kampen
en een aantal lokale spoorwegen in en rond de provincie Utrecht.
Het lokaaltje kwam daarbij in chique woonplaatsen als Soestdijk,
Baarn en Zeist.
De exploitatie van de NCS-lokaalspoorlijnen is een verhaal apart.
Er was geen lokaalspoornet in ons land dat met dergelijk luxe materieel
werd geëxploiteerd. Vooral het interieur
van de tweede klasse rijtuigen was bijzonder fraai. De rijtuigen
B111-127 waren mooi afgewerkt met gestileerde voorstellingen op
het plafond, fraaie koperen armaturen en pluche zittingen.
De rijtuigen werden tussen 1901 en 1911 vervaardigd in de eigen
werkplaatsen van de NCS in Utrecht. Rijtuig B119 werd in 1902 gebouwd
en bleef jarenlang het vervoer verzorgen op de lokaalspoorlijnen
in het centrum van het land. Om een soepele gang over de rails te
bevorderen werden de rijtuigen uitgevoerd met draaistellen. Meestal
werden op lokaalspoorwegen rijtuigen met twee vaste assen ingezet,
die een veel onrustiger loop hadden.
Personenrijtuig NCS B 119 als Railmonument
Personenrijtuig NCS B 119 representeert een belangrijke ontwikkeling
in het Nederlandse railvervoer. Het is het enige bewaard gebleven
rijtuig van de luxueuze NCS-lokaalspoorwegen.
Het is bovendien het oudste, nog bewaard gebleven personenrijtuig,
dat voorzien is van draaistellen in plaats van vaste assen.