Vanaf 1901 schafte de Nederlandsche
Tramweg-Maatschappij (NTM) postbagagewagens aan voor haar tramlijnen
in de provincie Friesland en de aanpalende delen van Groningen en
Drenthe. In 1904 werd postbagagewagen D6 in dienst gesteld, waarin
een werkende postdienst kon worden uitgevoerd. Een postbeambte sorteerde
en stempelde hier de stukken naar bestemming. Ook bagage kon in
deze wagen worden vervoerd.
Vanaf 1901 schafte de Nederlandsche Tramweg-Maatschappij (NTM)
postbagagewagens aan voor haar tramlijnen in de provincie Friesland
en de aanpalende delen van Groningen en Drenthe. In 1904 werd postbagagewagen
D6 in dienst gesteld. In de postbagagewagen werd de werkende postdienst
uitgevoerd. Een postbeambte sorteerde en stempelde hier de stukken
naar bestemming. Door dit werk niet op de postkantoren maar tijdens
de rit uit te voeren werd de tijd dat de post onderweg was doelmatiger
gebruikt. Aan een kant van de wagen was een speciaal kantoor aangebracht.
Hier kon de beambte zijn werk doen. De wagen had een bagageafdeling,
omdat postvervoer alleen te weinig vervoer opleverde.
Postbagagewagen NTM D6 is een representant van de wagens waarin
het werkende postvervoer en bagagevervoer konden worden gecombineerd.
Doordat de post in de wagens snel vervoerd moesten worden en de
wagens daarom in de personentrams reden, was een extra bagageafdeling
voor de hand liggend. In Nederland hebben bijna 200 wagens van dit
type dienst gedaan bij de meeste trambedrijven. Postbagagewagen
NTM D6 werd gebouwd door de firma Werkspoor en behoort tot het ‘modernere’
en grotere model dat voor dit vervoer in gebruik werd genomen. Postbagagewagen
NTM D6 is van dit beeldbepalende type een zeldzame representant.
In 1946 werd postbagagewagen NTM D6 buiten dienst gesteld en kreeg
het een functie als kantoor. De postafdeling met de bureau’s
en sorteervakken leende zich daar uitstekend voor en bleef dan ook
geheel in tact. In 1974 werd de wagen opgenomen in de collectie
van de Museumstoomtram Hoorn-Medemblik. Het restauratieproces ervan
kon in 2000 worden afgerond. Niet alleen het rijtuig kreeg hierbij
aandacht. Ook is gewerkt aan het opzetten van een publieksattractieve
methode om het historische postvervoer door een als ‘Postconducteur’
dienstdoende medewerker te laten zien. ‘Historische’
poststukken worden in de postbagagewagen gesorteerd. Postvervoer
per stoomtram is inmiddels niet meer weg te denken tussen Hoorn
en Medemblik.
Dankzij het verwerken van de post tijdens de tramrit kon deze snel
op de bestemde plaats aankomen. In 1894 vroeg een directeur van
het Antwerpse trambedrijf per brief technische gegevens aan de directeur
van de Machinefabriek te Breda. Het antwoord uit Breda was op dezelfde
datum gedateerd. De brief uit Antwerpen was die ochtend per stoomtram
naar Breda gebracht en kwam in de middag op het bureau van directeur
Rueb te liggen, die onmiddellijk terug schreef. De directeur in
Antwerpen vond de gevraagde gegevens de volgende ochtend op zijn
bureau. Zo ging dat per stoomtram: veilig en snel. Zeker als je
bedenkt dat de brief ook nog de grens over moest.