Stoomlocomotief 13 van de Geldersche
Stoomtramweg-Maatschappij werd gebouwd door de locomotievenfabriek
'Backer & Rueb' in Breda. Meer dan tweehonderd tramlocomotieven
werden door deze fabriek geproduceerd. Daarmee was het ‘Backertje’,
zoals het product van Backer & Rueb werd genoemd, de meest beeldbepalende
stoomtramlocomotief in ons land. Locomotief 13 is de enig overgebleven
representant van het 'standaardmodel' van Backer &
Rueb.
Nadat de Geldersche Stoomtramweg-Maatschappij (GSTM) al eerder
enkele soortgelijke locomotieven had aangeschaft, kocht ze in 1900
locomotief 13, die de naam 'Silvolde' kreeg. De locomotief reed
decennialang op de tramlijnen in de Achterhoek, tot in de jaren
1930 het personenvervoer werd overgenomen door autobussen. Alleen
in en vlak na de Tweede Wereldoorlog kwam de tram nog enkele jaren
terug in de passagiersdienst. Delen van het tramnet werden echter
nog tot 1957 gebruikt voor goederenvervoer en zo bleef er voor 'loc
13' tot het einde van de 'Gelderse tram' nog volop emplooi. Ze verrichtte
vooral de wat lichtere werkzaamheden.
Locomotief 13 is een representant van de tweede generatie stoomtramlocomotieven
in ons land. Dergelijke locomotieven werden in gebruik genomen rond
1900 en ze waren zwaarder en sneller dan hun voorgangers.
'Silvolde' werd gebouwd door de locomotievenfabriek 'Backer &
Rueb' in Breda. Meer dan tweehonderd tramlocomotieven werden door
deze fabriek geproduceerd. Daarmee was het 'Backertje' – zoals
het product van Backer & Rueb werd genoemd – de meest
beeldbepalende stoomtramlocomotief in ons land. Backertjes werden
gebouwd in allerlei uitvoeringen; locomotief 13 is de enig overgebleven
representant van het 'standaardmodel'.
Vanwege het 75-jarig bestaan van de tram in de Gelderse Achterhoek
in 1956 reed er een speciale jubileumtram, die bestond uit stoomlocomotief
13, een personenrijtuig en een bagagewagen. Dit evenement werd zo’n
succes, dat het in 1957 herhaald werd. In dat jaar reed ook de laatste
goederentram in de Achterhoek en was het definitief over en uit
voor het railvervoer bij de 'Gelderse'.
Stoomlocomotief GTM 13 als Railmonument
Het jubileumstel werd bewaard en na diverse omzwervingen bevindt
het zich nu in de collectie van het Nationaal Smalspoormuseum in
Valkenburg (ZH). Locomotief 13 heeft het uiterlijk van de Gelderse
Tramwegen (GTW), de opvolger van de Geldersche Stoomtramweg-Maatschappij.
Het 'Backertje' was de meest beeldbepalende stoomtramlocomotief
in ons land. Locomotief 13 is de enig overgebleven representant
van het 'standaardmodel' en kreeg de A-status in het Nationaal Register
Railmonumenten.